नेपाली वैज्ञानिकलाई नयाँ सफलता
मस्तिष्कमा हुने विभिन्न रासायनिक तत्वहरूको सन्तुलन बिग्रेर स्किजोफ्रेनियाको बिमारी लाग्ने गर्छ। यो एक प्रकारको मानसिक बिमारी हो। यसको विपरीत यसलाई मानिसहरू एक प्रकारको ‘पागलपन वा बहुलाहापन’भनेर बुझ्छन्, जसका आधारमा अन्धविश्वासपूर्ण उपचारपद्धति र बिरामीलाई हेलाँ गर्ने चलन नेपाली समाजमा छ। नेपाली चिकित्सक सहितको एक टोलीले स्किजोफ्रेनियामध्ये दोस्रो प्रकारको बिमारीको पत्ता लगाएका छन्। अमेरिकाको प्रतिष्ठित पेन्सल्भेनिया विश्वविद्यालयस्थित रेडियोलोजी विभागका नेपाली वैज्ञानिक डा. गणेश चन्दसहित अमेरिकाका अन्य विश्वविद्यालयका अनुसन्धानकर्ताले दोस्रो प्रकारको स्बिजोफ्रेनिया पत्ता लगाएका गोरखापत्र अनलाइनले लेखेको छ।
यो स्किजोफ्रेनिया अनुसन्धानको इतिहासमा पहिलो र ठूलो उपलब्धि मानिएको छ किनभने विगतका अनुसन्धानहरूले सबै स्किजोफ्रेनिया बिरामीहरूलाई एकल प्रकारमा राख्थे र उपचारहरू असफल रहेका छन्। मानव मस्तिष्क सम्बन्धित विश्वको प्रसिद्ध ब्रेन जर्नलमा प्रकाशित नयाँ यस आविष्कारका बारेमा आलेखअनुसार अनुसन्धानकर्ताहरूले एमआरआई र मेसिनबाट सिकाइका विधिहरू प्रयोग गरेका थिए।
डा. गणेश चन्दका अनुसार अध्ययनले स्किजोफ्रेनिया बिरामीहरूमा दुई अलग प्रकारका मस्तिष्क परिवर्तनहरू भेटिएको थियो। पहिलो प्रकारका बिरामीहरूमा मस्तिष्कको खैरो पदार्थ र सेतो पदार्थको मात्रामा कमी थियो।
दोस्रो प्रकारका बिरामीमा बेसल ग्याङ्ग्लिया र आन्तरिक क्याप्सुल मस्तिष्क खण्डहरू बढेको अवस्था पाइएको थियो। यस प्रकारमा बिरामीहरूको बाँकी मस्तिष्क संरचनाहरू स्वस्थ मानिसहरूको जस्तै पाइएको थियो।
दुई प्रकारका बिमारीमा उमेर, लिङ्क, बिमारी अवधि, एन्टिसाइकोटिक औषधि डोज वा प्रकार, बिरामी सुरु भएको उमेर, सकारात्मक लक्षण र नकारात्मक लक्षणहरू फरक भेटिएनन्। यस अध्ययनमा तीन सय चौसठ्ठी स्वस्थ मानिस र तीन सय सात स्किजोफ्रेनिया बिरामीहरू सहभागी गराइएको थियो। विगतका अनुसन्धानहरूले सबै स्किजोफ्रेनिया बिरामीहरूलाई एकल प्रकारमा राख्थे जुन पहिलो प्रकार थियो। दोस्रो प्रकारको स्किजोफ्रेनिया बिरामीहरूको मस्तिष्क परिवर्तन अनुसन्धानकर्मीकै लागि ठूलो आश्चर्यको विषय बनेको डा. चन्द बताउनुहुन्छ।
अध्ययनमा सहभागी २८ अनुसन्धानकर्मीमध्ये नेपाली वैज्ञानिक डा. गणेश चन्द प्रमुख अनुसन्धानकर्ता हुनुहुन्छ। यस अध्ययनमा पेन्सिलभेनिया विश्वविद्यालयका प्राध्यापक डा. क्रिस्टोस दाभत्जिकोस नेतृत्वमा रहेको एक महत्वपूर्ण हिस्सा थियो। जसमा संयुक्त राज्य अमेरिका, जर्मनी, चीन, संयुक्त राज्य, नेदरल्यान्ड, ब्राजिल, स्पेन, इटाली र अस्ट्रेलियाका विश्वविद्यालयका अनुसन्धानकर्ताहरू सामेल थिए। नयाँ बिरामीका लागि नयाँ उपचार पद्धति नै आवश्यक पर्ने औँल्याउँदै डा. चन्दले अब उपचार अघि नै बिरामीको वर्गीकरण जरुरी रहेको उल्लेख गर्नुभएको छ।